萬年曆
(wànniánlì)
天干
(tiāngān)
jiǎ
yǐ
bǐng
dīng
wù
jǐ
gēng
xīn
rén
gǔi
地支
(dìzhī)
zǐ
chǒu
yín
mǎo
chén
sì
wǔ
wèi
shēn
yǒu
xū
hài
干支
(gānzhī)
Himmelsstämme |
|
Erdzweige |
甲 |
jiǎ |
Yáng-Holz |
子 |
zǐ |
Yáng-Wasser |
乙 |
yǐ |
Yīn-Holz |
丑 |
chǒu |
Yīn-Erde1 |
丙 |
bǐng |
Yáng-Feuer |
寅 |
yín |
Yáng-Holz |
丁 |
dīng |
Yīn-Feuer |
卯 |
mǎo |
Yīn-Holz |
戊 |
wù |
Yáng-Erde |
辰 |
chén |
Yáng-Erde1 |
己 |
jǐ |
Yīn-Erde |
巳 |
sì |
Yīn-Feuer |
庚 |
gēng |
Yáng-Metall |
午 |
wǔ |
Yáng-Feuer |
辛 |
xīn |
Yīn-Metall |
未 |
wèi |
Yīn-Erde2 |
壬 |
rén |
Yáng-Wasser |
申 |
shēn |
Yáng-Metall |
癸 |
gǔi |
Yīn-Wasser |
酉 |
yǒu |
Yīn-Metall |
|
戌 |
xū |
Yáng-Erde2 |
亥 |
hài |
Yīn-Wasser |
Zyklen der Himmelsstämme und Erdzweige
In der Graphik wird die Zuordnung des Holzes zur Flanke des Ostens und damit zum Frühling, des Feuers zum Süden und damit zum Sommer, des Metalls zum Westen und damit zum Herbst sowie des Wassers zum Norden und damit zum Winter ersichtlich. Der Himmel 天 (tiān) wird im Chinesischen als Kreis symbolisiert, die Erde 地 (dì) als Quadrat. Die Erde befindet sich im Zentrum 中 (zhōng).
Der Zyklusbeginn der Himmelsstämme 天干 (tiāngān) erfolgt traditionell im Yáng-Holz 甲 (jiǎ), welches im Sinne des Jahresbeginnes die (nicht allein symbolische) Geburt des Lebens zum Ausdruck bringt.
Die Aufeinanderfolge der zehn Himmelsstämme ist identisch mit der Reihung der fünf Wandlungsphasen 五行 (wǔxíng):
Holz → Feuer → Erde → Metall → Wasser, nun allerdings jeweils in Yīn- und Yáng-Ausdrucksform.
Der Zyklusbeginn der Erdzweige 地支 (dìzhī) erfolgt traditionell im Yáng-Wasser 子 (zǐ). Dies gründet auf der (nicht allein symbolischen) Geburt des Tages; der Tag beginnt im Chinesischen mit der ersten Stunde im Yáng-Wasser.
Die Aufeinanderfolge der zwölf Erdzweige ist prinzipiell ebenfalls identisch mit der Reihung der fünf Wandlungsphasen 五行 (wǔxíng), allerdings artikuliert sich in den Erdzweigen die berühmte „Rückkehr zur Mitte“ 中 (zhōng):
Wasser → Erde → Holz → Erde → Feuer → Erde → Metall → Erde, ebenfalls jeweils in Yīn- und Yáng-Ausdrucksform.
In der Fusion des Himmels und der Erde verbleiben fortlaufend je zwei „Reststellen“, die Leere der Erdzweige 六甲空亡 (lìujiǎ kōngwáng). 1 Im sechsmaligen Fortschreiten erfolgt die Begegnung aller Yáng-Himmelsstämme mit den Yáng-Erdzweigen sowie aller Yīn-Himmelsstämme mit den Yīn-Erdzweigen:
Zehn Himmelsstämme |
Zehn Himmelsstämme |
Zehn Himmelsstämme |
Zehn Himmelsstämme |
Zehn Himmelsstämme |
Zehn Himmelsstämme |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
Zwölf Erdzweige |
Zwölf Erdzweige |
Zwölf Erdzweige |
Zwölf Erdzweige |
Zwölf Erdzweige |
Daraus resultiert der 60-stellige Zyklus des chinesischen Mondkalenders 六十干支 (liùshí gānzhī).
六十干支
(liùshí gānzhī)
甲子
(jiǎzǐ)
(Zyklus des chinesischen Mondkalenders)
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
19 |
20 |
21 |
22 |
23 |
24 |
25 |
26 |
27 |
28 |
29 |
30 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
31 |
32 |
33 |
34 |
35 |
36 |
37 |
38 |
39 |
40 |
41 |
42 |
43 |
44 |
45 |
46 |
47 |
48 |
49 |
50 |
51 |
52 |
53 |
54 |
55 |
56 |
57 |
58 |
59 |
60 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
甲 |
乙 |
丙 |
丁 |
戊 |
己 |
庚 |
辛 |
壬 |
癸 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
子 |
丑 |
寅 |
卯 |
辰 |
巳 |
午 |
未 |
申 |
酉 |
戌 |
亥 |
六甲
(liùjiǎ)
甲 |
子 |
|
甲 |
戌 |
|
甲 |
申 |
|
甲 |
午 |
|
甲 |
辰 |
|
甲 |
寅 |
乙 |
丑 |
乙 |
亥 |
乙 |
酉 |
乙 |
未 |
乙 |
巳 |
乙 |
卯 |
丙 |
寅 |
丙 |
子 |
丙 |
戌 |
丙 |
申 |
丙 |
午 |
丙 |
辰 |
丁 |
卯 |
丁 |
丑 |
丁 |
亥 |
丁 |
酉 |
丁 |
未 |
丁 |
巳 |
戊 |
辰 |
戊 |
寅 |
戊 |
子 |
戊 |
戌 |
戊 |
申 |
戊 |
午 |
己 |
巳 |
己 |
卯 |
己 |
丑 |
己 |
亥 |
己 |
酉 |
己 |
未 |
庚 |
午 |
庚 |
辰 |
庚 |
寅 |
庚 |
子 |
庚 |
戌 |
庚 |
申 |
辛 |
未 |
辛 |
巳 |
辛 |
卯 |
辛 |
丑 |
辛 |
亥 |
辛 |
酉 |
壬 |
申 |
壬 |
午 |
壬 |
辰 |
壬 |
寅 |
壬 |
子 |
壬 |
戌 |
癸 |
酉 |
癸 |
未 |
癸 |
巳 |
癸 |
卯 |
癸 |
丑 |
癸 |
亥 |
二十四節氣
(èrshísì jiéqì)
節氣 (jiéqì) |
中氣 (zhōngqì) |
1 |
315° |
立春 |
lìchūn |
Frühlingsanfang
(3.–5. Februar) |
2 |
330° |
雨水 |
yǔshuǐ |
Regen
(18.–20. Februar) |
3 |
345° |
驚蟄 |
jīngzhé |
Erwachen der Insekten
(5.–7. März) |
4 |
0° |
春分 |
chūnfēn |
Frühlingsequinox
(20.–22. März) |
5 |
15° |
清明 |
qīngmíng |
Klar und hell
(4.–6. April) |
6 |
30° |
穀雨 |
gǔyǔ |
Regen auf die Saat
(19.–21. April) |
7 |
45° |
立夏 |
lìxià |
Sommeranfang
(5.–7. Mai) |
8 |
60° |
小滿 |
xiǎomǎn |
Kleine Fülle / Ährenbildung
(20.–22. Mai) |
9 |
75° |
芒種 |
mángzhòng |
Körner mit Grannen / Ährenzeit
(5.–7. Juni) |
10 |
90° |
夏至 |
xiàzhì |
Sommersolstitium
(21.–22. Juni) |
11 |
105° |
小暑 |
xiǎoshǔ |
Mäßige Hitze
(6.–8. Juli) |
12 |
120° |
大暑 |
dàshǔ |
Große Hitze
(22.–24. Juli) |
13 |
135° |
立秋 |
lìqiū |
Herbstanfang
(7.–9. August) |
14 |
150° |
處暑 |
chǔshǔ |
Ende der Hitze
(22.–24. August) |
15 |
165° |
白露 |
báilù |
Weißer Tau
(7.–9. September) |
16 |
180° |
秋分 |
qiūfēn |
Herbstequinox
(22.–24. September) |
17 |
195° |
寒露 |
hánlù |
Kalter Tau
(8.–9. Oktober) |
18 |
210° |
霜降 |
shuāngjiàng |
Reif
(23.–24. Oktober) |
19 |
225° |
立冬 |
lìdōng |
Winteranfang
(7.–8. November) |
20 |
240° |
小雪 |
xiǎoxuě |
Mäßiger Schnee
(22.–23. November) |
21 |
255° |
大雪 |
dàxuě |
Großer Schnee
(6.–8. Dezember) |
22 |
270° |
冬至 |
dōngzhì |
Wintersolstitium
(21.–23. Dezember) |
23 |
285° |
小寒 |
xiǎohán |
Mäßige Kälte
(5.–7. Januar) |
24 |
300° |
大寒 |
dàhán |
Große Kälte
(20.–21. Januar) |
Fußnoten
- ↑ 甲子空亡 → 戌亥 | 甲戌空亡 → 申酉 | 甲申空亡 → 午未 | 甲午空亡 → 辰巳 | 甲辰空亡 → 寅卯 | 甲寅空亡 → 子丑
- ↑ ...
- ↑ ...